“เริ่มปีใหม่ เป็นคนใหม่ที่ดีกว่า? Happy New Year – Happy New Me?”

ผู้ใหญ่สอนมาว่า “อดีตเป็นบทเรียน เอาความผิดพลาดในอดีตมาปรับปรุงใหม่ คิดใหม่ ทำใหม่ ให้อนาคตดีขึ้นกว่าเดิม” คำพูดอาจฟังดูง่าย แต่ไม่ใช่เรื่องที่จะทำได้ง่ายๆ จำเป็นต้องมีความรู้ที่ก้าวหน้า ติดตามความล้ำสมัยของเทคโนโลยีได้อย่างพอเพียง ควบรวมกับสิ่งแวดล้อมต่างๆ รวมทั้งทีมงานที่จะช่วยกันทำให้อนาคตดีขึ้นกว่าเดิมได้ในปีใหม่ 2564 นี้

หากพูดถึงห่วงโซ่ที่ 3 ของเศรษฐกิจพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ก็คือ ห่วงโซ่ “มีภูมิคุ้มกัน” ในทางธุรกิจนำมาปฏิบัติในด้านที่จะต้องรู้จักค้นหา “ปัจจัยเสี่ยงทั้งหลายที่จะเกิดกับธุรกิจและการดำรงชีวิต ต้องมองหาจากปัจจัยเสี่ยงให้รอบด้านและหาทางปกป้อง ป้องกัน ธุรกิจและชีวิตให้ดำเนินไปได้อย่างราบรื่นและก้าวล้ำนำสมัย แข่งขันได้” ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ผู้ปฏิบัติจำเป็นต้องมีความเฉลียวฉลาด มีความรอบรู้ สามารถรู้รอบทั้งด้านของวิทยาศาสตร์ปฏิบัติ เทคโนโลยีก้าวหน้า วิศวกรรมปฏิบัติ การคำนวณเบื้องต้นและเบื้องลึก และยังต้องมีความรู้ด้านเทคโนโลยีดิจิตอล ทั้งการสื่อสารและการค้ารอบด้านไปในโซเชียลมีเดียให้ครบทุกมิติ

ความฉลาดและรอบรู้เหล่านี้ มีผู้รวบรวมไว้ 9 ทิศทางดังนี้

1. ความฉลาดด้านเชาวน์ปัญญา : Intelligent Quotient หรือที่เราเรียกกันว่า IQ หลายคนอาจจะบอกว่า ความฉลาดหรือเชาวน์ปัญญามันมากับพันธุกรรมอยู่แล้ว แต่นั่นไม่ใช่ความจริงทั้งหมด เพราะความฉลาดและความสามารถด้านสติปัญญามีมาแต่กำเนิดส่วนหนึ่ง แต่ก็สามารถฝึกฝนด้วยตนเอง สภาพแวดล้อมที่มีผลต่อการพัฒนาของเด็กในการเรียนรู้ ตลอดจนความรัก ความเอาใจใส่ของพ่อแม่เป็นอีกหลายๆ ส่วนเข้ามาร่วมประกอบกัน กระนั้นก็ตาม สติปัญญาและเชาวน์ปัญญานี้มีผลต่อการประสบความสำเร็จไม่เกิน 20% เท่านั้น
2. ความฉลาดทางอารมณ์ : Emotional Quotient (EQ) ท่านที่เติบโตมาจนถึงวัยทำงานจะมีชีวิตที่ผ่านผู้คนมาแล้วหลายประเภท ก็จะเห็นความแตกต่างระหว่างคนที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นคน “เจ้าอารมณ์” ซึ่งแตกต่างจากคนเก่งที่ใจเย็น การรู้จักควบคุมตนเอง รู้จักอารมณ์ของตนเอง ไม่แสดงความโกรธออกไปในทันที ไม่แสดงความรักความต้องการออกไปอย่างไม่เหมาะสม ควรต้องมีมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี สามารถเข้ากับคนรอบๆ ตัวได้ง่าย ทำงานร่วมกันเป็นทีมได้ สร้างสัมพันธภาพกับผู้อื่นและรักษาสัมพันธ์ไว้ให้กลมเกลียวยั่งยืนนานได้ รู้จักเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เข้าใจความรู้สึกของคนอื่น รู้จักให้และรู้จักรับในทุกๆ ด้านกับบุคคลรอบๆ ตัวเราคือความฉลาดด้านนี้
3. ความฉลาดและความสามารถที่จะเผชิญหน้าและแก้ไขปัญหาอุปสรรคต่างๆ ได้ : Adversity Quotient (AQ) สามารถควบคุมสถานการณ์ได้ แก้ไขสถานการณ์ได้ไปในทิศทางที่เจริญก้าวหน้าและถูกต้องได้ จะทำดังนี้ได้ก็จะต้องมีความอดทนต่อปัญหาที่เกิดขึ้นในทุกๆ วัน ทุกๆ สัปดาห์อย่างไม่ย่นย่อท้อถอย มองปัญหาเป็น Challenge ไม่มองเป็นอุปสรรคและสามารถก้าวข้ามไปได้ไม่ยอมจำนน
4. ความฉลาดและสามารถที่จะเข้าใจและปฏิบัติอย่างมีจริยธรรมและศีลธรรม : Moral Quotient (MQ) การควบคุมตนเองให้มีระเบียบ มีวินัย มีศีลธรรม มีจริยธรรม ซื่อสัตย์และกตัญญูจำเป็นต้องได้รับการอบรมสั่งสอนให้เห็นความแตกต่างและผลลัพธ์ของความดีและความไม่ดีทั้งหลาย และมีความสุขที่จะปฏิบัติในกรอบของศีลธรรม จริยธรรม อ่อนน้อมถ่อมตน รวมทั้งมีสัมมาคารวะ เมื่อโตขึ้นก็จะต้องขัดเกลาตนเองอยู่เสมอให้ปฏิบัติอย่างเหมาะสมในสภาพแวดล้อมที่การแข่งขันสูงดังเช่นในปัจจุบัน
5. ความฉลาดด้านสุขภาพและพลานามัย : Health Quotient (HQ) การมีสุขภาพดีไม่มีโรคคือลาภอันประเสริฐ ยังเป็นคำสอนที่ใช้ได้อยู่ มีความรู้มากมายรอบตัวท่านที่ต้องค้นคว้า ค้นหา และนำมาปฏิบัติเพื่อให้ร่างกาย จิตใจ และสมองมีความเข้มแข็ง ปราศจากการเจ็บป่วย มีการตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อค้นหาโรคและรักษาในระยะเริ่มแรก รวมไปถึงกิจวัตรในการดูแลอาหาร อากาศ อุจจาระ ออกกำลังกาย สุขภาพจิตใจให้เป็นไปในทิศทางที่เป็นสุขและเหมาะสมอย่างต่อเนื่อง
6. ความฉลาดในการพักผ่อนและรู้เล่นให้เป็นสุข : Play Quotient (PQ) การออกกำลังกายนั้นต้องออกกำลังกายทั้งร่างกาย จิตใจ และความคิด ซึ่งออกมาจากสมอง ฝึกการเคลื่อนไหว ฝึกการเล่น ฝึกการวางแผน ฝึกการตัดสินใจ ฝึกการทำงานเป็นหมู่คณะ การให้ความเห็นที่เป็นประโยชน์ การรับความเห็นที่มีเหตุผล รู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย มีความสำคัญมากในการดำเนินชีวิต ถ้าแพ้แล้วชวนตีก็อาจจะถูกรุมทำโทษหรืออาจจะติดตะรางไปเสียก่อนก็เป็นได้
7. ความฉลาดทางด้านสังคม : Social Quotient (SQ) การอยู่ในสังคมในปัจจุบันจำเป็นต้องมีการปรับตัว รู้จักการเข้าสังคม การมีมนุษย์สัมพันธ์ ตรงต่อเวลา มีมารยาททางสังคมกับคนหลาย ๆ ชาติ รวมถึงการวางตัวในสังคม การแต่งตัว การพูดจา ซึ่งก็ควรจะรวมเอาความฉลาดทางอารมณ์ ความฉลาดทางปัญญา เข้ามาเกี่ยวข้องเข้าพร้อมๆ กัน ไม่มองตนเองว่า “เหนือ” กว่าคนอื่น ไม่มองคนอื่นว่า “ต่ำต้อย” กว่าตน การได้รับการยอมรับจากทุกสังคมจะนำมาซึ่งความสำเร็จอย่างดียิ่งของชีวิต
8. ความฉลาดในการมองโลก : Optimist Quotient (OQ) หลายคนเรียกว่าเป็นการคิดบวก คือ มองโลกในแง่ดี มองอุปสรรคเป็นการท้าทาย มองปัญหาเป็นการฝึกฝน มองปัญหาด้วยสุขภาพจิตที่ดี ไม่เครียดจนเกินไป ใช้ความรู้ความสามารถแห่งตนและความรู้ที่ร่ำเรียนมา หาทางที่จะเอาชนะปัญหาอุปสรรคต่างๆ ได้ด้วยความมานะอดทนก็จะประสบผลสำเร็จในชีวิตได้ดีกว่า ผู้มองโลกในแง่ร้าย และไม่กล้าเผชิญปัญหาจะกลับกลายเป็นผู้แพ้ ซึมเศร้า ในที่สุด
9. ความฉลาดในการสร้างสรรค์จินตนาการ : Utopia Quotient (UQ) คำว่า Utopia ในภาษาอังกฤษอาจจะทำให้เราคิดถึงโรคยุคพระศรีอาริย์ ซึ่งอาจจะไกลจากความเป็นจริงมากไป แต่คาดหวังว่าในชีวิตจริงรู้จักที่จะคิดเชิงสร้างสรรค์ (Creative) จินตนาการเชิงพัฒนาการก้าวหน้า (Innovative) และสามารถทำให้เป็นจริงได้ ซึ่งปัจจุบันด้วยจินตนาการที่มีประโยชน์เหล่านี้ก่อให้เกิดความก้าวหน้าในระบบอุตสาหกรรมมากมาย เช่น ระบบแขนกล (Automation), ระบบคอมพิวเตอร์, ระบบที่สร้างสรรค์ให้มีหุ่นยนต์ (Robot) และระบบความฉลาดโดยคอมพิวเตอร์ (AI – Artificial Intelligent) เป็นต้น

ทั้ง 9 เรื่องนี้ไม่สามารถจะทำให้บังเกิดในตัวเราได้ง่ายๆ และก็ไม่สามารถจะสอนให้คนอื่นเป็นแบบนี้ได้ง่ายๆ เช่นกัน จำเป็นต้องอาศัยการพัฒนาตัวเองไปใน 9 ทิศทางที่ดี ที่เหมาะสม และต่อเนื่อง ต้องมีความเข้มแข็งและแข็งแรงของสุขภาพร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ จิตใจ คุณธรรม จริยธรรมที่มีทักษะต่อสังคม พูดตรงนี้อาจฟังดูคล้ายยากสำหรับบางคน แต่ถ้าตั้งใจทำไปในระยะหนึ่งก็จะเกิดความคุ้นเคย จนสามารถปฏิบัติได้อย่างเป็นธรรมชาติ และจะค่อยๆ ปลูกฝังจนเป็นนิสัยและกลายเป็นบุคลิกประจำตัวได้ไม่ยาก

แน่นอนถ้าท่านตั้งใจจะทำสิ่งดีๆ ให้กับชีวิตของท่านในปีใหม่นี้ ก็ขอให้เริ่มวางแผนที่จะฝึกฝนตนเองใน 9 ทิศทางนี้อย่างไม่ย่นย่อท้อถอย ขอให้โชคดี มีชัย และสวัสดีปีใหม่นะคะ