วิตามินแสนวิเศษ คืออะไร

ตามนโยบายส่งเสริมการเกิดและการเจริญเติบโตอย่างมีคุณภาพ ด้วยวิตามินแสนวิเศษ เพื่อให้หญิงวัยเจริญพันธุ์ อายุ 20-34 ปีทุกคน ที่พร้อมและตั้งใจ และวางแผนจะมีลูกรับวิตามินแสนวิเศษเสริมธาตุเหล็กและโฟลิก นำไปสู่การคลอดที่ปลอดภัย ลูกแข็งแรงอย่างมีคุณภาพ

วิตามินแสนวิเศษ คือ อะไร วิตามินแสนวิเศษ คือ วิตามินเสริมธาตุเหล็กและโฟเลต “โฟเลต” กับ “ธาตุเหล็ก” นั้นสำคัญอย่างไร

โฟเลต คือ วิตามินบี 9 ที่ช่วยในการสร้างเซลล์ร่างกายมนุษย์ให้สมบูรณ์ โดยเฉพาะเซลล์สมอง ป้องกันทารกพิการแต่กำเนิด โดยเมื่อสเปิร์ม กับไข่มีการปฏิสนธิกันแล้วจะเริ่มมีการแบ่งตัวของเซลล์โดยมี โฟเลตจะช่วย ให้เซลล์แบ่งตัวสมบูรณ์ ดังนั้นหากขาดโฟเลตจะทำให้การแบ่งตัวของเซลล์ผิดปกติ เด็กเสี่ยงพิการแต่กำเนิดปลายประสาทไม่ปิด กระดูกสันหลังโป่ง มีเนื้อไขสันหลังโผล่ ประสาทสมองแบ่งตัวไม่เต็มที่ ไม่สมบูรณ์ แหล่งที่มาของโฟเลตนั้นพบว่าอยู่ในผักสด ผลไม้สด เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำ และสลายไปกับความร้อนได้ ดังนั้น ถ้าอาหารใดต้องหั่นชิ้นเล็กๆ หุงต้มนานๆ โฟเลตก็จะสูญเสียไป เพื่อให้ได้โฟเลต หากอาหารใดกินสดได้ก็ควรกินสด เช่น ผัก ผลไม้ เพราะจะได้โฟเลตมาก แต่ถ้าต้องทำให้สุกก็ไม่ควรใช้เวลานานในการหุงต้ม ร่างกายของคนเราต้องการโฟเลตเพื่อช่วยในกระบวนการสังเคราะห์ดีเอ็นเอ (DNA) ซึ่งเป็นยีนหรือสารพันธุกรรม และสังเคราะห์กรดอะมิโนอีกหลายตัว รวมทั้งมีความจำเป็นในการแบ่งตัวเซลล์ และการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อต่างๆ หญิงมีครรภ์ควรได้รับมากกว่าคนปกติ คนปกติควรได้รับวันละ 400 ไมโครกรัมต่อวัน ส่วนหญิงตั้งครรภ์ควรได้รับ 600 ไมโครกรัมต่อวัน สำหรับแม่และลูกถ้าขาดกรดโฟลิก ก็จะเป็นอันตรายคือแม่จะเป็นโรคโลหิตจาง ถ้ากำลังตั้งครรภ์ขาดกรดโฟลิก ลูกเกิดมาจะผิดปกติของเส้นประสาท (หลอดประสาทไม่ปิด) ถ้ากินอาหารได้ตามปกติ ควรกินให้หลากหลายและมากพอจะไม่ขาดวิตามินโฟเลต โดยวิตามินที่พัฒนาขึ้นมาให้รับประทาน คือ โฟลิก แอซิด เมื่อรับประทานเข้าไป ร่างกายจะมีกระบวนการเปลี่ยนให้เป็นโฟเลต เพื่อนำไปใช้ประโยชน์

ธาตุเหล็กจะช่วยแก้ปัญหาภาวะโลหิตจาง ตัวเหลืองซีด พบว่าภาวะโลหิตจางที่เกิดจากการขาดเหล็ก นับเป็นปัญหาโภชนาการของประเทศ ซึ่งพบมากในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมลูก เด็กวัยก่อนเรียน เด็กวัยเรียน สาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคโลหิตจางจากการขาดเหล็กคือ ได้รับเหล็กจากอาหารไม่เพียงพอ มีการเสียเลือดอย่างเรื้อรัง และภาวะที่ร่างกายมีความต้องการเหล็กมากขึ้นหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะซีดนั้นจะทำให้ทารกเกิด มาตัวซีดด้วย เกิดจากเม็ดเลือดแดงน้อย ทำให้เกิดปัญหาว่าออกซิเจนที่ต้องอาศัยเม็ดเลือดแดงในการเดินทางนั้น ถูกส่งไปเลี้ยงสมองไม่พอ ทำให้เด็กมีไอคิวต่ำ โดยธาตุเหล็กใช้ในการสร้างส่วนที่เป็นฮีมของเฮโมโกลบิน ไมโอโกลบิน และไซโตโครมชนิดต่างๆ ในร่างกายของ อยู่ในรูปของเฮโมโกลบิน ส่วนที่เหลือจะเก็บสะสมไว้ที่ตับ ม้าม และไขกระดูกในรูปของ ferritin และ hemosiderin เหล็กที่จับกับโปรตีนจะอยู่ในรูปของ transferrin ซึ่งทำหน้าที่ขนถ่ายเหล็ก เฮโมโกลบินทำหน้าที่เป็นตัวนำออกซิเจนจากปอดไปยังอวัยวะต่าง ๆ และเก็บเอาของเสียคือ คาร์บอนไดออกไซด์ มาคืนให้ปอดกำจัดออกไป เพื่อรักษาความสมดุลของเหล็กในร่างกาย ปริมาณเหล็กที่ร่างกายต้องได้รับแต่ละวันต้องครอบคลุมทั้งปริมาณเหล็กที่ถูกขับออกจากร่างกาย และความต้องการที่เพิ่มขึ้นตามการเจริญเติบโตและพัฒนาการของร่างกาย พบว่าภาวะการตั้งครรภ์ต้องการเหล็กเพิ่มขึ้น 3.5 มิลลิกรัมต่อวันสำหรับทารกแรกเกิดถึงอายุ 2 เดือน ต้องได้รับธาตุเหล็กที่อยู่ในนมแม่ เพราะสามารถดูดซึมได้ถึงร้อยละ 50 ดังนั้นหญิงตั้งครรภ์ต้องการเหล็กเพิ่มขึ้นอีกวันละ 30 มิลลิกรัม ส่วนหญิงให้นมลูกต้องการเหล็กวันละ 15 มิลลิกรัม เพื่อป้องกันปัญหาตัวซีด โดยเฉพาะในหญิงตั้งครรภ์ ที่พบว่ามีภาวะซีดถึงร้อยละ 40 ทำให้เด็กที่เกิดมามีภาวะตัวซีดเพิ่มขึ้นเกือบร้อยละ 20

ดังนั้น การกรับประทานวิตามินแสนวิเศษทั้ง 2 ตัว ย่อมได้ประโยชน์ ต่อทั้งแม่และเด็ก โดยรับประทานครั้งละ 1 เม็ด สัปดาห์ละครั้ง หากวางแผนมีลูกก็ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพิ่มเติมในการเพิ่มปริมาณการรับประทานโดยกินก่อนตั้งครรภ์ 3 เดือน หากยังไม่มีการวางแผนจะมีลูก การรับประทานวิตามินดังกล่าวสามารถรับประทานเพื่อทดแทนการสูญเสียธาตุเหล็กในแต่ละวัน ช่วยให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ไม่ซีด ทำให้ลดปัญหาการเวียนศีรษะ หน้ามืดและเป็นลมง่าย