4 ภาค 4 โรงพยาบาลต้นแบบ ลดหวาน มัน เค็ม เพื่อผู้ใช้บริการสุขภาพดี

4 ภาค 4 โรงพยาบาลต้นแบบ ลดหวาน มัน เค็ม เพื่อผู้ใช้บริการสุขภาพดี

ต้องยอมรับว่า ปัจจุบันพฤติกรรมการใช้ชีวิตของผู้คนเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตมาก โดยเฉพาะเรื่องของการรับประทานอาหาร ที่คนส่วนใหญ่มักบริโภคอาหารเกินความจำเป็นหรือเกินความต้องการของร่างกาย บริโภคอาหารที่ไม่ปลอดภัย อีกทั้งขาดการออกกำลังกาย มีภาวะเครียดจนส่งผลต่อสุขภาพ ทั้งหมดนี้ถือเป็นความเสี่ยงให้เกิดปัญหาสุขภาพและโรคต่างๆ ตามมา

ประเด็นที่กล่าวไปนั้น ถือเป็นแรงผลักดันให้เกิดการพัฒนา 4 โรงพยาบาลนำร่อง ใน 4 ภาค เพื่อเป็นต้นแบบด้านการจัดบริการอาหารเพื่อสุขภาพ ลดหวานมันเค็มให้กับอีกหลายๆ โรงพยาบาลทั่วประเทศ
ดร.นพ.ไพโรจน์ เสาน่วม ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เล่าถึงโครงการนี้ว่า สสส. ได้ผลักดันการลดการบริโภคอาหารสุขภาพ ลดหวาน มัน เค็ม เพื่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพในโรงพยาบาล จึงได้จัดโครงการ “พัฒนาต้นแบบโรงพยาบาลสร้างเสริมสุขภาพในด้านการจัดบริการอาหารสุขภาพ ลดหวาน มัน เค็ม” โดยเน้นกลุ่มเป้าหมายทั้งประชาชนที่มารับบริการและบุคลากรในโรงพยาบาล เพื่อเป็นต้นแบบในการสร้างเสริมสุขภาพที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของบุคลากรในโรงพยาบาล ฝ่ายโภชนาการ และชุมชน โดยมีโรงพยาบาลต้นแบบ จำนวน 4 แห่ง แบ่งเป็น 4 ภาค ได้แก่ โรงพยาบาลรามาธิบดี (ภาคกลาง), โรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี (ภาคใต้), โรงพยาบาลพะเยา (ภาคเหนือ) และโรงพยาบาลสุรินทร์ (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) เพื่อกำหนดเป็นเป้าหมายหลักในการพัฒนาอันจะช่วยลดปัญหาใน 4 ด้าน คือ ลดการเกิดโรค ลดภาวะแทรกซ้อน ลดการเสียชีวิต และลดภาระค่าใช้จ่าย โดยเฉพาะโรควิถีชีวิตที่สำคัญ ได้แก่ ความดันโลหิตสูง, หัวใจ, หลอดเลือดสมอง, ไตเรื้อรัง, มะเร็ง, และเบาหวาน และคาดว่าจะมีโรงพยาบาลต้นแบบเพิ่มขึ้นอีกหลาย แห่งทั่วประเทศ

นอกจากความชัดเจนของนโยบายแล้ว การจะบูรณาการงานสร้างเสริมสุขภาพและสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างสุขภาพ ทั้งในโรงพยาบาลและสังคมให้เกิดขุ้นได้จริงนั้น ต้องอาศัยแผนการดำเนินงานที่มีความชัดเจนด้วย เรื่องนี้ นพ.สมเกียรติ ลีละศิธร รองคณบดีฝ่ายสร้างเสริมสุขภาพ โรงพยาบาลรามาธิบดี ให้ข้อมูลว่า ทางโรงพยาบาลได้จัดโครงการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง “ลดเค็ม เพื่อสุขภาพ” โดยมีร้านค้าที่เข้าร่วมกิจกรรมนี้ 46 ร้านด้วยกัน มีการคิดสูตรเมนูอาหารลดหวานมันเค็ม เช่น ยำมะระกุ้งสด แกงเห็ดเพื่อสุขภาพ ทับทิมกรอบ โดยใช้นมสดพร่องมันเนยแทนกะทิ อีกทั้งยังได้จัดทำแบบสอบถาม ด้วยคำถามว่า “มีพฤติกรรมการทานอาหารหวานมันเค็ม น้อยลงหรือไม่”
ทั้งนี้มีผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 1,168 คน พบว่า 702 คน ทานหวานมันเค็มน้อยลง และอีก 460 คน ทานหวานมันเค็มเท่าเดิม ส่วนการเติมเครื่องปรุงพบว่ามี 65% เติมเครื่องปรุงน้อยลง, 33.4% เติมเครื่องปรุงเท่าเดิม และกลุ่มที่เติมเครื่องปรุงมากขึ้นมีอยู่ประมาณ 1.6%

Grilled salmon with tomato salsa and salad cooked by clean food concept in lunch box on white table

สำหรับการดำเนินงานของโรงพยาบาลพะเยา พญ.จิรพร ภัทรนุธาพร ผู้อำนวยการโรงพยาบาลพะเยา เล่าว่า โรงพยาบาลมีร้านค้าสวัสดิการ 5 ร้าน มีการอบรมเชิงวิชาการและปฏิบัติการ ได้ปรับสูตรอาหารจากเมนูที่ขายดีที่สุด โดยมีนักโภชนาการคอยดูแลและให้คำปรึกษา ลดความหวานมันเค็ม ซึ่งอาหารที่มีการปรับสูตร ได้แก่ ข้าวมันไก่, ข้าวผัดหมู, น้ำพริกหนุ่ม, ลาบหมู และน้ำซุปก๋วยเตี๋ยว รวมถึงกาแฟสด นอกจากนี้ฝ่ายโภชนาการยังได้ปรับสูตรเมนูอาหารสำหรับผู้ป่วยในอีกด้วย
นอกจากนี้ยังมีการส่งเสริมเผยแพร่ความรู้ในโรงพยาบาล โดยมีป้ายเมนูอาหารสุขภาพติดหน้าร้านค้าสวัสดิการ, มีป้ายไวนิลติดหน้าลิฟต์, มีเสียงตามสาย ทั้งหมดนี้ก็เพื่อเป็นการขยายการดูแลสุขภาพโภชนาการ เพื่อลดหวานมันเค็มไปสู่คนในชุมชน เมื่อทำการสรุปผลการดำเนินโครงการจากบุคลากรที่เข้าร่วมกิจกรรม 70 คน พบว่าได้รับความพึงพอใจมากที่สุดถึง 96% บุคลากรได้รับความรู้เพิ่มขึ้น 97% และที่สำคัญพบว่ากลุ่มเป้าหมายอย่างผู้ที่มีน้ำหนักเกิน สามารถลดน้ำหนักได้ถึง 70%
ทางด้านโรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี โดย นพ.สุพจน์ ภูเก้าล้วน ผู้อำนวยการโรงพยาบาล ได้กล่าวถึงโครงการนี้ว่า ได้รับผลตอบรับอย่างดีเยี่ยม โดยโรงพยาบาลเองได้มีการปรับสูตรเมนูอาหารในร้านสวัสดิการ หลายเมนู ได้แก่ ก๋วยเตี๋ยวต้มยำทะเล, เส้นหมี่ราดหน้าหมูผักรวมมิตร, ก๋วยเตี๋ยวน้ำตำลึงหมูแดง, แกงส้มกุ้งผักรวม, ต้มส้มปลากระบอก, ข้าวหมูแดง, แกงส้มปลากะพงยอดมะพร้าว และปรับเมนูอาหารว่าง เป็น Healthy break
และอีกหนึ่งโรงพยาบาลต้นแบบของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คือ โรงพยาบาลสุรินทร์ นพ.ประวีณ ตัณฑประภา ผู้อำนวยการโรงพยาบาล เล่าถึงการดำเนินโครงการนี้ว่า โรงพยาบาลสุรินทร์มีการจัดประกวดเมนูอาหารลดหวานมันเค็ม โดยมีร้านค้าเข้าร่วมประกวด 15 ร้าน และมีเมนูสุขภาพที่ได้รับการคัดเลือกหลายเมนูด้วยกัน ซึ่งกิจกรรมทั้งหมดนี้ได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากบุคลากรทุกภาคส่วนของโรงพยาบาล
แม้จะเป็นการเริ่มต้นของคนกลุ่มเล็กๆ เพียง 4 โรงพยาบาลต้นแบบ แต่ระบบการจัดการบริการอาหารเพื่อสุขภาพ ลดหวาน มัน เค็ม จะเอื้อประโยชน์ให้ประชาชนสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการเลือกบริโภคอาหาร ให้หันมาเลือกบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพกันมากขึ้นได้ และจากจุดเล็กๆ นี้ จะช่วยเติบใหญ่ แผ่กิ่งก้านสาขาให้อนาคตได้…หากดำเนินโครงการนี้ได้อย่างต่อเนื่อง โรคไม่ติดต่อเรื้อรังหรือ NCDs ก็จะลดน้อยลงไปจากสังคมไทยในที่สุด

Home

https://www.facebook.com/Globalhealthchannel