คนไทย…(ต้อง) ไม่ขาดไอโอดีน

                รัฐบาลกำหนดให้วันที่ 25 มิถุนายนของทุกปีเป็น “วันไอโอดีนแห่งชาติ” เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่ 9 ที่ทรงพระราชทานแนวทางการควบคุมป้องกันโรคขาดสารไอโอดีนให้ลดน้อยลงจนอยู่ในระดับที่ควบคุมได้

ไอโอดีน คือแร่ธาตุที่เกิดขึ้นเองในธรรมชาติ พบมากในดิน ที่ราบลุ่มปากแม่น้ำและในทะเล รวมทั้งในสัตว์และพืชทะเล เช่น ปลา กุ้ง หอย ปู และสาหร่ายทะเล แม้ไอโอดีนจะเป็นสารที่ร่างกายเราต้องการเพียงเล็กน้อยต่อวัน แต่ก็ขาดไม่ได้เลย เนื่องจากเป็นส่วนสำคัญในการสร้างเซลล์สมองของทารกในครรภ์ ถ้าแม่ขาดสารไอโอดีนจะมีผลให้เซลล์สมองเด็กสร้างได้ไม่เต็มที่และส่งผลต่อการเรียนรู้ของเด็กในภายหลัง ซึ่งแม่ที่ขาดสารไอโอดีนมากๆ อาจทำให้แท้งลูกหรือเด็กพิการแต่กำเนิดได้

กระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายจ่ายยาเม็ดเสริมไอโอดีน เหล็ก และโฟลิกให้หญิงตั้งครรภ์ทุกรายกินวันละ    1 เม็ด ตลอดการตั้งครรภ์และขณะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 6 เดือน ซึ่งในช่วงเวลานี้นมแม่จะเป็นแหล่งของไอโอดีนสำหรับทารก แม่จึงต้องกินอาหารที่มีประโยชน์และมีสารไอโอดีนเพียงพอ เช่น ปลาทะเล กุ้งทะเล สาหร่ายทะเล เป็นต้น นอกจากนี้ยังสามารถใช้ผลิตภัณฑ์เสริมไอโอดีนร่วมด้วย ไม่ว่าจะเป็นเกลือ น้ำปลา และผลิตภัณฑ์เสริมไอโอดีนประเภทต่างๆ เช่น ซีอิ้ว ซอสปรุงรส เพื่อน้ำนมแม่จะได้มีระดับไอโอดีนที่เพียงพอสำหรับทารกด้วย

ผลกระทบเมื่อขาดไอโอดีน

ไอโอดีนเป็นสารอาหารที่มีความสำคัญโดยเฉพาะต่อการเจริญเติบโต และพัฒนาการของเด็กทารกตั้งแต่ช่วงอยู่ในครรภ์มารดา หญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับสารไอโอดีนไม่เพียงพอมีความเสี่ยงต่อการแท้งสูง ทารกมีความบกพร่องในการพัฒนาสมอง รวมทั้งสภาพร่างกายแคระแกรน เด็กที่ไม่ได้รับสารไอโอดีนเพียงพอ สมองและร่างกายจะเติบโตช้ากว่าปกติ แม้การให้ไอโอดีนในภายหลังจะทำให้ทารกและเด็กเจริญเติบโตได้ แต่ไม่สามารถแก้ไขให้สติปัญญากลับมาอยู่ในระดับตามศักยภาพเดิมได้  เด็กวัยเรียนที่ขาดไอโอดีนจะมีคอพอก เรียนรู้ช้า เฉื่อยชา การขาดสารไอโอดีนนานๆ ทำให้ระดับไอคิวโดยเฉลี่ยต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่ขาดถึง 10 – 15 จุด ส่วนผู้ใหญ่ที่ขาดไอโอดีนจะมีภาวะไทรอยด์ต่ำทำให้เกียจคร้าน อ่อนเพลีย เฉื่อยชา ประสิทธิภาพการทำงานลดลง

คนไทย (ต้อง) ไม่ขาดไอโอดีน

องค์การอนามัยโลกและองค์การกองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติได้ระบุว่า โรคขาดสารไอโอดีนเป็นโรคที่ป้องกันได้ ด้วยค่าใช้จ่ายเพียง 1.70 บาทต่อคนต่อปี โดยใช้มาตรการ “เกลือเสริมไอโอดีน ถ้วนหน้า (Universal Salt Iodization = USI)” หมายถึงเกลือทุกประเภทที่คนและสัตว์บริโภค รวมทั้งเกลือที่ใช้ในอุตสาหกรรมอาหารต้องเสริมไอโอดีนซึ่งเป็นมาตรการดำเนินการที่ปลอดภัย ประหยัด และยั่งยืนที่สุด เนื่องจากเกลือเป็นสารชนิดเดียวในโลกที่คนเราต้องกินทุกวัน เกลือจึงเป็นเครื่องมือในการนำสารไอโอดีนเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด

คนไทยทุกกลุ่มวัยจึงควรเลือกใช้เกลือเสริมไอโอดีนและผลิตภัณฑ์เครื่องปรุงรสที่เสริมไอโอดีนที่มีคุณภาพ ร่วมกับการกินอาหารที่มีไอโอดีนตามธรรมชาติโดยเฉพาะอาหารทะเล ก็จะไม่ขาดไอโอดีน โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์ซึ่งมีความต้องการไอโอดีนมากกว่าคนปกติ นอกจากการบริโภคอาหารที่มีไอโอดีนแล้ว  หญิงตั้งครรภ์ยังจำเป็นต้องกินยาวิตามินเสริมไอโอดีนซึ่งมีไอโอดีน 150 ไมโครกรัมวันละ 1 เม็ดทุกวันจนคลอด และขณะให้นมลูก 6 เดือน  เพื่อลดปัญหาการขาดสารไอโอดีนด้วย เพื่อส่งเสริมให้คนไทยสุขภาพดีกันถ้วนหน้า